Terugblik Congres Publieke Ruimte 2023

Op 9 mei vond het Congres en Forum Publieke Ruimte voor de tiende keer plaats. Infopunt Publieke Ruimte en Stad Antwerpen sloegen voor de tweede keer de handen in elkaar. Het evenement vond plaats in de prachtige Koningin Elisabethzaal, in hartje Antwerpen. Met 550 deelnemers, 20 lezingen, 2 panelgesprekken, 4 excursies, 30 standen, 3 prijzen die werden uitgereikt en de uitgave van het nieuwe praktijkboek werd het een geslaagde editie. Tijdens het congres stelde Infopunt Publieke Ruimte tevens het ’10puntenplan’ aan de deelnemers voor. Het plan is een inspiratiebron en biedt lokale besturen en organisaties handvaten om het publiekeruimtebeleid op lange termijn uit te stippelen. Tim Verheyden, VRT journalist, leidde op een professionele manier het dagprogramma in goede banen.

In de openingssessie werden deelnemers onthaald door schepen van Openbaar Domein van stad Antwerpen, Erica Caluwaerts. Vervolgens beet keynote spreker professor Cecil Konijnendijk de spits af met een presentatie over de rol van bomen en natuur in de stadsontwikkeling. Als directeur van het Nature Based Solutions Institute wees hij op het belang van bomen in de leefomgeving op sociaal en economisch vlak en op klimaatbestendigheidsvlak. Cecil hanteert de vuistregel ‘3:30:300’ als norm. Dit betekent drie volgroeide bomen zien vanuit elke woning, 30% bladerdek op wijkniveau als minimum en maximum 300 meter wonen van een park of groene ruimte. De vuistregel zou een essentiële bijdrage tot een betere mentale gezondheid, meer sociale ontmoetingen en verkoeling leveren.

In totaal stonden er meer dan 20 sessies op het programma in de thema’s groen, mobiliteit, klimaat en leefkwaliteit. Naast keynotesessies en lezingen vonden twee boeiende panelgesprekken plaats over de actuele thema’s ‘zwemmen in open water’ en ‘participatie in de publieke ruimte’. Gaststad Antwerpen verzorgde dit jaar maar liefst 4 excursies doorheen de dag. Twee wandeltochten namen de deelnemers mee naar enkele Antwerpse scholen met een natuurspeelplaats. De twee fietstochten hielden halt bij verschillende projecten die water ‘beleefbaar’ maken in de binnenstad en daarbuiten. Zowel enkele tuinstraten als kleine en grote waterspeelplekken en – parken passeerden de revue. Op het Forum Publieke Ruimte ontdekten deelnemers de nieuwste innovaties voor openbare ruimte op de meer dan 30 aanwezige standen.

Traditioneel werd de dag afgesloten met een plenaire slotsessie. Startend met de toelichting van het ‘10puntenplan’ door Tom Dhollander, gedelegeerd bestuurder van Infopunt Publieke Ruimte. Het plan is een inspiratiebron voor de lokale verkiezingen in 2024 en voor de daarna volgende bestuursakkoorden. Het benoemt de belangrijkste werkpunten rond publieke ruimte voor de komende jaren en stimuleert om te werken aan aangename, veilige en veerkrachtige leefomgevingen voor elke burger. Vervolgens nam stadsgids en Beroeps Antwerpenaar Tanguy Ottomer de deelnemers mee op een reis door de tijd over hoe Antwerpen in de 19e en 20e eeuw de publieke ruimte gebruikte, geïllustreerd met prachtige, nostalgische foto’s.

 

Het langverwachte moment was daarna aangebroken. Gouverneur Cathy Berx reikte de zestiende prestigieuze Prijs Publieke Ruimte uit. Sint-Niklaas werd met de aanleg van een winkelwandellus tussen station en Grote Markt winnaar in de categorie ‘stedelijke projecten’. In dit project werden verschillende straten omgevormd tot aangename, verkeersluwe en groene straten. De provincie Oost-Vlaanderen won met de herinrichting van het landschapspark ‘Puyenbroeck’ de prijs in de categorie ‘Landelijke projecten’. Dit provinciaal domein heeft een volledig nieuw landschapsontwerp gekregen en zorgde ervoor dat de verschillende zones van voorheen mooi geïntegreerd werden in een breed landschappelijk verhaal. Tot slot was er revelatie van de winnaar van de Publieksprijs. Park Bellevue in Stad Leuven ging met de prijs aan de haal. Het park is ontwikkeld uit restruimte achter het station en omgevormd tot een groene ader in de stad die de achterliggende wijk met het stadscentrum verbindt.

Om de dag te eindigen was er een feestelijke receptie en keerden de bezoekers met het nieuwe Praktijkboek Publieke Ruimte huiswaarts.


Congres 2023 in beeld